• FONKSİYONEL
GRUPLAR
ALKOLLER Hidrokarbonlardaki hidrojen unun bir ya da farklı C daki birkaçının çıkarılıp
yerine –OH kökünün bağlanmasıyla oluşan bileşiklerdir.
Genel formülü R–OH dır. Molekülde bulunan OH grubunun sayısına göre 2 ye ayrılırlar:
1. Mono Alkoller Yapısında 1 tane OH grubu bulunduran bileşiklerdir. OH grubunun bağlı olduğu C
una göre üç değişik şekilleri vardır.
a. Primer (Birincil) Alkol
–OH grubunun bağlı olduğu C unda iki tane hidrojen u varsa, alkol primerdir.
b. Sekonder (İkincil) Alkol -OH grubunun bağlı olduğu C unda bir tane hidrojen u varsa, alkol sekonderdir.
c. Tersiyer (Üçüncül) Alkol –OH grubunun bağlı olduğu C unda H u yoksa, alkol tersiyerdir.
2. Poli alkoller Yapısında birden fazla OH grubu bulunduran bileşiklerdir.
Etandiol Propantriol
(özel adı glikol) (özel adı gliserin) İsimlendirme yapılırken aynı sayıda karbon u bulunduran alkanların sonuna -ol
eki getirilir ya da alkil'in sonuna alkol getirilir.
CH3 – OH
Metanol
(Metil alkol) |
C2H5 – OH
Etanol
(Etil alkol) |
NOT: Sistematik isimlendirme yapılırken OH grubuna yakın olan C undan
numaralamaya başlanır.
|
Aynı karbon sayılı bir alkolün primer, tersiyer ve sekonder şekilleri
birbirlerinin izomeridir.
ALKOLLERİN ELDESİ -
Alkenlere H2O katılmasıyla alkoller elde edilir.
Katılmada markow nikof kuralı geçerlidir.
-
Alkil halojenürlerin seyreltik KOH veya NaOH çözeltisi ile ısıtılmasından
-
Aldehit, keton ve karboksilli asitlerin indirgenmesinden. Bu reaksiyonlar çift yönlü olarak gerçekleşirler.
Tersiyer alkoller yükseltgenemez.
Bu madde ile ilgili olarak denklemler bizim şu yorumları yapmamızı sağlar.
-
Primer alkoller bir kademe yükseltgenirse aldehitleri, 2 kademe
yükseltgenirse karboksilli asitleri oluşturur. Tersten bir ifadeyle karboksilli asit 1 kademe indirgenirse aldehit, 2 kademe
indirgenirse primer alkoller elde edilir.
-
Sekonder alkoller yalnızca 1 kademe yükseltgenebilir. Ketonların indirgenme
ürünü sekonder alkoldür.
-
Grignard bileşiği kullanılarak
-
Formaldehit + R – MgX
® Primer alkol
-
Aldehit + R – MgX
® Sekonder alkol
-
Keton + R – Mg–X
® Tersiyer alkol
ALKOLLERİN REAKSİYONLARI -
Alkollerin tamamı Na, K gibi alkali metallerle reaksiyona girerek H2 açığa
çıkarırlar.
-
İki mol mono alkolden, 1 mol H2O çekilerek 1 mol eter elde edilir.
-
1 mol alkolden, 1 mol su çekilmesiyle alkenler elde edilir.
-
Alkoller yanma reaksiyonu verirler.
-
Alkol + Karboksilli asit
Ester + H2O
ETER İki alkil grubunun bir oksijene bağlanmasıyla oluşan bileşiklerdir. Genel
formülü CnH2n+2O olup gösterilişi
R—O—R şeklindedir.
-
Basit Eter: Alkil gruplarının ikisi de aynıdır. R1—O—R1
-
Karışık Eter Alkil grupları birbirinden farklı ise bu eterlere
karışık eter denir .
R1—O—R2 İsimlendirme yapılırken alkil grupları söylendikten sonra eter kelimesi
getirilir. CH3—O—CH3 CH3—O—C2H5
Di metil eter Metil etil eter C2H5—O—C3H7
Etil propil eter
Eterlerin Eldesi -
2 mol alkolden, 1 mol su çekilerek 1 mol eter elde edilir.
2R—OH
® R—O—R + H2O Alkol Eter
-
Alkolatların, alkil halojenürler ile tepkimesinden eterler elde edilir.
R—ONa + R—X
® R—O—R + NaX
Alkolat Alkil halojenür Eter CH3-CH2-ONa+CH3-Br
® CH3-CH2-O-CH3 + NaBr
Alkol ve Eterlere Ait Özellikler ve Karşılaştırma |
ALKOL |
ETER |
-
Alkollerde moleküller arasında hidrojen bağı vardır. OH grubu sayısı arttıkça
alkollerin molekülleri arasındaki çekim kuvveti artar. Kaynama noktası yükselir.
Dallanma arttıkça moleküller arasındaki van der waals çekimleri azalacağından
kaynama noktası düşer.
-
Suda moleküller olarak çözünürler ve çözeltileri elektrik akımını iletmez.
OH grubu taşımaları bazlık özellik kazandırmaz.
-
Homolog sıra oluştururlar.
-
Mono alkoller eşit karbonlu eterler ile yapı izomeridirler.
-
Yakılabilirler.
|
-
Eterlerde moleküller arasında van der waals etkileşimi ve dipol - dipol
etkileşimi vardır.
-
Eterler kokulu polar çözücülerdir.
-
Homolog sıra oluşturabilirler.
-
Kararlı bileşiklerdir.
Kolay tepkime vermezler.
-
Mono alkollerle eşit karbonluları izomerdir.
-
Yakılabilirler.
|
KARBONİLLİ BİLEŞİKLER Molekülünde
grubu bulunduran bileşiklerdir.
Bu gruba karbonil grubu denir.
Karbonil grubunda sp2 hibritleşmesi sonucunda
meydana gelmiş üç tane sigma bağı ile bir tane pi bağı vardır. Karbonil grubunda karbon -oksijen ve karbon- karbon
atomları arasındaki açılar 120°
olup molekül düzlemseldir.
Grubunda soru işaretinin yerine değişik grupların bağlanmasıyla değişik
bileşikler meydana gelir.
? işaretinin yerine ; -
H atomu bağlanırsa aldehit
-
R grubu bağlanırsa keton
-
OH grubu bağlanırsa karboksilli asit
-
OR grubu bağlanırsa ester oluşur.
ALDEHİTLER
veya R – CHO genel formülü ile gösterilir.
-
Aldehitlerin küçük molekülleri hoş olmayan kokulu, büyük molekülleri ise hoş
kokuludurlar.
-
Aldehitlerin kaynama noktaları, aynı karbon sayılı alkol ve asitlerden düşük,
alkanlardan yüksektir.
İsimlendirme -
Türediği
karboksilli asitteki – OİK ASİT eki yerine aldehit kelimesi
getirilir.
-
Türediği hidrokarbonun sonuna
– AL eki getirilir.
ALDEHİTLERİN KİMYASAL REAKSİYONLARI -
Aldehitler yükseltgenme reaksiyonu verirler.
Aldehitlerin yükseltgenmesinden karboksilli asitler oluşur.
-
Aldehitler, Amonyaklı AgNO3 çözeltisini (Tollens ayıracı) metalik gümüşe
indirger. Deneyin yapıldığı tüp, gümüş metali ile kaplanacağından ayna görüntüsü
oluşur.
R – CHO + 2Ag++3OH–
® 2Ag(k) + R – COO– +2H2O
Aldehit
-
Aldehitler, Fehling çözeltisi ile ısıtılırsa kırmızı renkli bakır I oksit
(Cu2O) çöker.
Fehling çözeltisi NaOH ile baziklendirilmiş CuSO4 çözeltisine sodyum potasyum tartarat çözeltisi
katılarak hazırlanan koyu mavi renkli çözeltidir. R – CHO+2Cu+2
+ 5OH– ® Cu2O(k) + RCOO– + 3H2O -
Aldehitler potasyum permanganat çözeltisinin rengini giderirler. Aldehit
karboksilli aside yükseltgenirken, KMnO4'deki Mn+7 iyonu Mn+2 ’ye indirgenir. 5RCHO +
2MnO4– + 6H+ ® 5RCOOH+2Mn+2+3H2O
-
Aldehitler polimerleşme reaksiyonu verirler.
-
Aldehitler katılma reaksiyonu verirler. Katılma karbonil grubundaki pi bağının açılması ile gerçekleşir.
-
Hidrojen katılması (İndirgenme Reaksiyonu) Aldehitlerin indirgenmesinden (H2 katılması) primer alkoller oluşur.
-
Aldehitlere su katılmasıyla aldehit hidrat bileşikleri oluşur.
-
Aldehitlere NH3 katılmasıyla amonyaklı aldehit oluşur.
ALDEHİTLERİN ELDESİ -
Primer alkollerin bir kademe yükseltgenmesinden aldehitler elde edilir.
-
Karboksilli asitlerin bir kademe indirgenmesinden aldehitler elde edilir.
KETONLAR Karbonil grubuna iki tane alkil grubunun bağlanmasıyla oluşur. Ketonların genel
formülü,
veya RCOR şeklindedir.
Basit keton Karışık keton
isimlendirme ; -
Alkil gruplarından sonra
keton kelimesi getirilir.
-
Türediği hidrokarbondan sonra
–ON eki getirilir.
Özellikleri
-
Ketonların az sayıda C
atomu taşıyan molekülleri suda çözünürler. Büyük moleküllü
ketonlar katıdır.
-
Ketonlar yükseltgenmezler. Zorlanırsa CO2 ve H2O ya parçalanırlar.
-
Ketonlar polimerleşme reaksiyonu vermezler. (Aseton hariç)
-
Ketonlar katılma reaksiyonu verirler.
-
Hidrojen katılması (İndirgenme Reaksiyonu) Ketonların indirgenmesinden sekonder alkoller oluşur.
-
Su katılması Ketonlara su katılmasıyla kararsız keto hidrat bileşikleri oluşur.
-
Ketonların en küçük üyesi olan asetonun kondensasyonundan aromatik bir
bileşik olan mezitilen meydana gelir.
Kondensasyon
Birden fazla küçük moleküllerin polimerleşme sırasında, küçük polar
moleküllerin ayrılması olayına denir. |
Ketonların Eldesi -
Sekonder alkollerin bir kademe yükseltgenmesinden ketonlar elde edilir.
-
Karboksilli asit tuzlarının ısıtılmasından ketonlar elde edilir.
-
Alkinlere su katılmasından ketonlar elde edilir.
Aldehit ve ketonlarda İzomeri
Propanon ve propanal kapalı formülleri C3H6O olduğundan birbirinin izomeridir.
KARBOKSİLLİ ASİTLER Yapılarında karboksil
grubu bulunduran bileşiklere karboksilli
asitler denir.
Karboksilli Asitler
a. Yapısında bulundurdukları —COOH grubu sayısına göre:
1. Mono karboksilli asitler
Yapılarında 1 tane —COOH grubu bulunduranlar
2. Poli karboksilli asitler Yapılarında birden fazla —COOH grubu bulunduranlar. 2 tane —COOH grubu bulunduranlara
di karboksilli asitler 3 tane —COOH grubu
bulunduranlara tri karboksilli asitler adı verilir.
b. Yapılarında —OH ya da —NH2 bağlı olanlar
1. —COOH grubu yanında —OH grubu da bağlı ise
oksi asitler adı verilir. 2. —COOH grubu yanında —NH2 grubu da bağlı ise
amino asitler adı verilir. Mono karboksilli asitlerin genel formülleri
şeklindedir. CnH2nO2 kuralına
uyar. İsimlendirme yapılırken aynı sayıda karbon u bulunduran alkanların sonuna "oik
asit" eki getirilir. R grubu dallanmış bir hidrokarbon ise, karboksil grubunun bulunduğu karbon una
birinci karbon numarası verilerek diğerleri numaralandırılır. Ayrıca COOH grubundan sonraki 2. karbon una a, 3. karbon una b, 4. karbon una g
harfleri verilerek de isimlendirme yapılır.
Poli asitler ise şöyle isimlendirilir;
Karboksilli Asitlerin Genel Elde Edilişleri
1. Primer alkollerin iki derece yükseltgenmesinden Primer alkoller bir derece yükseltgenirse aldehitler oluşur. Aldehitler
yükseltgenirse karboksilli asitler oluşur. Yani primer alkoller 2 kademe
yükseltgenirse karboksilli asitler oluşur.
2. Grignard Bileşiklerinden
3. Karboksilli Tuzlarından R—COONa + HBr
® R—COOH + NaBr Karboksilat Tuz Karboksilli Asit
Karboksilli Asitlerin Özellikleri ve Reaksiyonları -
Karboksilli asitlerin molekülleri arasında dihidrojen bağı vardır. Bundan
dolayı aynı karbon sayılı, eter, aldehit, keton ve alkollerden daha yüksek
sıcaklıkta kaynarlar.
-
Su ile hidrojen bağı oluşturabildiklerinden suda kolayca çözünürler. Ancak
zayıf asit olduklarından suda az iyonlaşırlar. Molekül ağırlığı arttıkça
iyonlaşma % leri azalır.
-
Homolog sıra oluşturabilirler.
-
Aktif metallerle H2 gazı açığa çıkarırlar. Alkoller yalnızca K ve Na gibi metallerle tepkime verirler. Asitler ise K, Na,
Mg, Zn…… gibi metallerle de tepkime verirler. Bu özellik Karboksilli asitleri
alkollerden ayırır.
R—COOH + Na
® R—COONa +
H2
K. asit Tuz 2R—COOH + Ca
® (R—COO)2 Ca
+ H2
-
Karboksilli asitler, bazlarla nötürleşme tepkimesi verirler.
R—COOH + NaOH
® R—COONa + H2O
Asit
Tuz
-
Karboksilli asitler, karbonatlı (Na2CO3, MgCO3…) tuzlarla tepkime verirler.
2R—COOH+CaCO3
® Ca(R—COO)2(g)
+ CO2 + H2O
-
Asitin karboksil grubundaki OH grubu çıkarılırsa kalan kısma açil grubu
denir.
-
Karboksilli asitler, alkollerle esterleri oluştururlar.
Yağ Asitleri
Yağ asitleri çift ve yüksek karbon sayılı karboksilli asitlerdir. Doymamış yağ asiti dendiğinde alkil grubunda en az bir tane çift bağ bulunduran
yağ asitleridir. Bu asitler oda sıcaklığında sıvı haldedir.
NOT: Adipik asidin hegzametilen diamin ile kondensasyonu sonucu naylon oluşur.
|
OPTİKÇE AKTİFLİK Bir C
atomuna 4 farklı ya da grup bağlı ise bu C atomuna asimetrik C atomu adı verilir.
Molekülde asimetrik C atomu bulunduran bileşikler optikçe aktif maddelerdir. Bu
maddeler polarize ışığın titreşim düzlemini çevirirler.
Yukarıdaki bileşiklerde yıldız konulan C
atomları asimetrik C atomu'dur.
ESTERLER Bir mol karboksilli asitle, bir mol mono alkol tepkimeye girerse 1 mol ester ve
1 mol su oluşur. Bu olaya esterleşme olayı denir.
İsimlendirme -
Asit adı, alkolden gelen alkil adı ve esteri sözcüğü okunarak
-
Alkolden gelen alkil grubunun adı yazılır, sonra asitin
"oik asit" kısmı
kaldırılır.
Yerine -at eki getirilir.
Esterlerin Elde Edilişi ve Reaksiyonları -
Karboksilli asitlerin, asidik ortamda alkollerle tepkimesinden ester elde
edilir.
-
Acil klorürlerin alkollerle tepkimesinden esterler elde edilir.
-
Esterler eşit C
atomlu karboksilli asitlerle izomerdir.
4. Yağlar Yağ asitlerinin gliserin ile oluşturdukları esterlerdir. Bunlara gliseridde
denir. Kullanılan yağ asidi doymuş ise katı yağlar, asit doymamış ise sıvı
yağlar elde edilir. Sıvı yağlar H2 ile doyurularak katı yağlar (Margarin) elde
edilir. Mumlar ise ester, alken, aldehit karışımlarıdır.
5. Sabunlaşma Büyük moleküllü karboksilli asitlerin Na ve K tuzlarına
sabun denir.
Karboksilli asitlerin gliserin ile tepkimesinden ester elde edilir. Esterlerin (yağların) bazik ortamdaki hidrolizine
sabunlaşma denir.
NOT: Deterjanların sabunlardan daha iyi temizleyici olması, sert suda dahi
çözünebilmesindendir.
|
ALİFATİK AMONYAK TÜREVLERİ
AMİNLER
CH3 – NH2 + H2O
® CH3 NH3+ + OH–
CH3 – NH2 + HCI
® CH3 – NH3CI
AMİNO ASİTLER
-
Basit primer ve sekonder aminler amonyaktan daha kuvvetli anhidrobazlardır.
Tersiyer aminlerde bazlık özelliği daha küçüktür.
-
Amino asitler, moleküllerinde hem asidik (karboksil grubu), hem de bazik
(amino grubu) gruplar bulundurduğundan anfoter bileşiklerdir.
Amino asitlerdeki karboksil hidrojeninin –NH2 grubuna geçmesiyle iç tuz oluşur.
AMİTLER Karboksilli asitlerdeki karboksil grubunun,
' ı yerine NH2 grubunun bağlanmasıyla amitler oluşur.
-
Primer amitler karboksilli asitler gibi isimlen-dirilir. Karboksilli asitteki
– OİKASİT eki yerine –AMİT kelimesi getirilir.
-
Sekonder ve tersiyer amitler, primer amit gibi isimlendirilir. Azota bağlı
gruplar (N–) yazılıp belirtilir.
-
Amitler nötr özellik gösterirler.
-
Amitler genellikle suda çözünürler.
DİAMİT (ÜRE) -
Üre idrarda bulunur. İdrardan elde edildiği gibi sentetik olarak da elde
edilir. Azot gübresi olarak kullanılır. Suda çok, alkolde az çözünür.
-
Üre, NH3 ve CO2'nin yüksek basınçta ısıtılmasından elde edilir.
-
Üre, fosgenin NH3 ile etkileşmesinden elde edilir.
KARBONHİDRATLAR Genel formülleri Cn(H2O)m şeklinde olan bileşikler karbonhidratlardır. Günlük hayattaki yiyeceklerin büyük bölümü (unlu ve şekerli besinler) ile
giyeceklerin bir kısmı (pamuklu, ketenli, suni ipekli karbonhidratlar) yeşil
bitkiler tarafından fotosentez yoluyla üretilir. Yeşil bitkilerin kökleriyle
topraktan aldıkları su ve yapılarındaki gözenekleriyle havadan aldıkları
karbondioksiti yapraklarındaki klorofilin katalizörlüğünde güneş enerjisinden
yararlanılarak karbonhidrat haline dönüştürülür. Bu olaya fotosentez denir. 6CO2 + 6H2O
® C6 (H2O)6 + 6O2
Glikoz Karbonhidratlar formaldehitin polimeri gibi düşünülebilir. Karbonhidratları,
yapılarında aldehit veya keton grubu bulunduran poli alkoller olarak
tanımlayabiliriz. Yapılarında aldehit bulunduranlara
aldoz, keton bulunduranlara ketoz denir.
Karbonhidratların sınıflandırılması
-
Mono sakkaritler : Glikoz, fruktoz galaktoz
-
Di sakkaritler : Sakkaroz, sükroz, laktoz
-
Poli sakkaritler : Selüloz, nişasta, glikojen
Mono Sakkaritler
Basit şekerlerdir. Tatlı olup suda çözünürler. Glikoz, galaktoz, fruktoz mono
sakkaritlere örnektir. Mono sakkaritler optikçe aktiftir. Glikoz, yapısındaki aldehit grubundan dolayı tollens ayıracı ve fehling
çözeltisi ilereaksiyon verir. Fruktoz, ise yapısında keton grubu olmasına rağmen halkalı yapıya döndüğünde a –
hidroksi yapı kazandığı için diğer ketonlardan farklı olarak tollens ve fehling
ile reaksiyon verir.
Di Sakkaritler
İki molekül mono sakkaritten 1 mol su çekilmesiyle di sakkaritler oluşur. Glikoz + Glikoz
® Maltoz Glikoz + Fruktoz
¾¾® Sakkaroz
–H2O Glikoz + Galaktoz
® Laktoz C6H12 O6 + C6 H12
O6 ¾¾® C12 H22
O11
–H2O Günlük hayatta kullanılan maltoz (meyve şekeri), sakkaroz (çay şekeri) ve laktoz
(süt şekeri) birer di sakkarittir.
Poli Sakkaritler Günlük hayatta nişasta, dekstrin, selüloz ve türevleri olarak kullanılan
maddeler birer poli sakkaritlerdir. n molekül mono sakkaritden, (n–1) molekül su çıkarılmasıyla poli sakkaritler
oluşur. Molekül sayısı 5 – 15 ise dekstrin, 20 ise glikojen, 30–35 ise Nişasta ve 2000
kadar ise selüloz meydana gelir.
AROMATİK BİLEŞİKLER Açık yapılı (halkasız) bileşiklere alifatik dendiğini söylemiştik. Halkalı
yapıda olan bileşiklerden bazıları aromatik özellik gösterirler.
Bir organik bileşiğin aromatik olduğunu anlamak için aşağıdaki özelliklere
bakmak gerekir. -
Halkalı yapıdadırlar.
-
Halkadaki bağlar tek, çift, tek, çift olmak üzere dönüşümlü ile
sıralanmıştır.
-
Halkadaki
p elektronları sayısı;
(4n + 2) olmalıdır. (n : halka sayısı)
Yukarıdaki özellikleri gösteren bileşikler aromatiktir. Aromatik bileşiklerin en küçük üyesi
benzendir. Kapalı formülü C2H2 olup CnH2n–6
genel formülü ile gösterilir. Benzende C atomları arasında üç tane çift bağ vardır.
Çift bağlar tek-çift-tek-çift şeklinde sıralanmıştır. Benzende 6 karbonlu bir
halka vardır. Benzen doymamış bir hidrokarbon olmasına rağmen doymamış hidrokarbonların
özelliklerini göstermez. Katılma reaksiyonu vermez. Yer değiştirme reaksiyonu
verir.
Benzen molekülü aşağıdaki şekillerde de gösterilir.
Benzen halkasından hidrojen çıkmasıyla geriye kalan köke
FENİL denir. Aşağıdaki
şekillerde gösterilir.
BENZENİN MONO TÜREVLERİ Benzendeki hidrojenler, halkanın elektronca zengin olması sebebiyle katyon hale
geçmeye elverişlidirler. Benzen halkasına katyon hale getirilmiş veya gruplarla
saldırı başlatılırsa H+ kopması ile birlikte grup halkaya yerleşmiş olur. Olay
yerdeğiştirme reaksiyonudur. Sonuçta benzen türevleri elde edilir. Benzen molekülünden bir hidrojen çıkıp yerine bir ya da fonksiyonel grubun
bağlanmasıyla benzenin mono türevleri oluşur. Benzenin mono türevlerinin bir
tane izomeri vardır. Benzenin mono türevleri adlandırılırken halkaya bağlı grubun adından sonra
benzen eki getirilir.
BENZENİN Dİ TÜREVLERİ Benzen molekülünden iki hidrojen u çıkarılıp yerine yada gruplarının
bağlanmasıyla benzenin di türevleri oluşur. "Orto" "meta" "para" olmak üzere üç tane izomeri vardır. Grupların birbirini
takip eden karbonlara bağlanması halindeki izomeri orto, bir atlayarak
karbonlara yerleşmesi meta, karşılıklı karbon larına yerleşmesi halindeki
izomeri para olarak isimlendirilir.
BENZENİN TRİ TÜREVLERİ Benzen halkasından üç hidrojen u çıkarılıp yerine ya da gruplarının
bağlanmasıyla benzenin tri türevleri oluşur. Visinal, simetrik, Asimetrik olmak üzere üç izomeri vardır.
BAZI AROMATİK BİLEŞİKLER
Toluen (Metil benzen)
Benzendeki H inin —CH3 ile yer değiştirme-sinden elde edilir. |
|
FENOL (OKSİ BENZEN)
Zayıf asit özelliği gösterir. Sulu çözeltisi FeCI3 ile mor renk verir. Bu
fenolün tanınma reaksiyonudur. |
|
BENZİL ALKOL
Aromatik bir alkoldür. Alifatik alkollerin özelliklerini gösterir. |
|
BENZALDEHİT
Aromatik aldehittir. Bazı reaksiyonları alifatik aldehitlere benzer.
Yükseltgendiğinde karboksill asit oluşur. Fehling ayıracına etki etmez.
Amonyaklı gümüş nitrata zor etki eder. Zayıf indirgendir. |
|
AMİNO BENZEN (ANİLİN)
Aromatik bir amin bileşiğidir. Zayıf baz özelliği gösterir. |
|
NİTRO BENZEN
Benzenin derişik nitrik asit ve derişik H2SO4 karışımı, ile reaksiyonundan elde
edilir.
HNO3 + 2H2SO4
NO2+ + H3O+
+ 2HSO4–
|
|
TRİ NİTRO TOLUEN (TNT)
(2,4,6 Trinitro toluen)
TNT patlayıcı özelliktedir. Trotil adıyla top mermileri, deniz ve kara
mayınlarını doldurmakta kullanılır. |
|
|